Đây là bài soạn văn ôn tập truyện dân gian nằm trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1, trả lời câu hỏi sách giáo khoa trang 134 dễ hiểu nhất.
Bài viết này được đăng tại freetuts.net, không được copy dưới mọi hình thức.
Hãy đọc lại, ghi chép và học thuộc định nghĩa ở những phần chú thích có dấu sao trong sách giáo khoa này về các thể loại: truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.
Trả lời:
Truyện truyền thuyết: Là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và các nhân vật lịch sử được kể.
Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]
Truyện cổ tích: Truyện cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc [ nhân vật xấu xí, nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ, nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch, nhân vật là động vật]. Truyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công.
Truyện ngụ ngôn: Là loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
Truyện cười: Là loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.
Câu 3: Trang 135- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Viết lại tên những truyện dân gian [ theo thể loại] mà em đã học và đã đọc [kể cả truyện dân gian của một số nước khác].
Trả lời:
Chúng ta viết lại và có bảng như sau:
| Thể loại | Tác phẩm |
| 1. Truyền thuyết | - Con Rồng cháu Tiên - Thánh Gióng - Sơn Tinh, Thủy Tinh - Bánh chưng, bánh giầy. - Sự tích Hồ Gươm. |
| 2. Truyện cổ tích | - Sọ Dừa - Thạch Sanh - Em bé thông minh - Cây bút thần - Ông lão đánh cá và con cá vàng |
| 3. Truyện ngụ ngôn | - Ếch ngồi đáy giếng - Thầy bói xem voi - Đeo nhạc cho mèo - Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng |
| 4. Truyện cười | - Lợn cưới, áo mới - Treo biển |
Câu 4: Trang 135- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Trao đổi ý kiến ở lớp: Từ các định nghĩa và từ những tác phẩm đã học, hãy nêu và minh họa một số đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại truyện dân gian.
Trả lời:
Những đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại truyện dân gian được mình lập ra bảng sau:
| Thể loại | Đặc điểm |
| 1. Truyền thuyết | - Nhân vật : Thần, thánh, nhân vật lịch sử. - Yếu tố kì ảo: Hoang đường, phi thường. - Cốt truyện: Đơn giản, hứng thú. - Nội dung, ý nghĩa: Giải thích nguồn gốc, phong tục, tập quán, hiện tượng thiên nhiên. Mơ ước chinh phục thiên nhiên và chiến thắng giặc ngoại xâm. |
| 2. Truyện cổ tích | - Người bất hạnh, người thông minh, ngốc nghếch, người dũng sĩ, có tài năng lạ và nhân vật là động vật. - Có yếu tố hoang đường. - Phức tạp, gây hứng thú cho người đọc. - Ca ngợi những dũng sĩ, anh hùng vì dân diệt ác. Người nghèo, thông minh, tài trí ở hiền gặp lành. Kẻ ác bị trừng trị. |
| 3. Truyện ngụ ngôn | - Vật, đồ vật, bộ phận cơ thể… - Không có yếu tố kì ảo. - Ngắn gọn, triết lí sâu xa. - Những bài học đạo đức, lẽ phải. Phê phán những cách nhìn thiển cận, hẹp hòi. |
| 4. Truyện cười | - Người - Không có yếu tố kì ảo. - Ngắn gọn, tình huống bất ngờ, mâu thuẫn gây cười - Chế giễu, châm biếm, phê phán những tính xấu: tính khoe mẽ, keo kiệt… |
Câu 5: Trang 135- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Trao đổi ý kiến ở lớp: So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết và truyện cổ tích, giữa truyện ngụ ngôn với truyện cười.
Trả lời:
So sánh truyện truyền thuyết và truyện cổ tích:
-
Giống nhau: cả hai thể loại đều thuộc văn học dân gian, sử dụng yếu tố hoang đường, kì ảo.
-
Khác nhau:
- Truyện truyền thuyết: Kể về các nhân vật lịch sử, thể hiện sự đánh giá của nhân dân về những nhân vật lịch sử đó.
- Truyện cổ tích: Kể về những kiểu nhân vật, thông qua đó thể hiện được ước mơ của nhân dân.
So sánh truyện ngụ ngôn và truyện cười:
- Giống nhau: Câu chuyện tạo nên những tiếng cười và có tính giáo dục.
-
Khác nhau:
- Truyện cười: Mượn hình ảnh của những con vật, thông qua câu chuyện là những bài học về con người, xã hội.
- Truyện cười: Truyện mang tính chất giải trí, gây cười nhằm mỉa mai, phê phán một lối sống nào đó của con người.
Kết luận: Chúng ta đã hoàn thành bài Ôn tập truyện dân gian. Mình tin chắc rằng các bạn đã nắm rõ cũng như là hiểu về các thể loại truyện dân gian một cách chi tiết.
Thể loại truyện cổ tích lớp 6 được VnDoc biên soạn để giúp HS nắm vững các kiến thức về thể loại truyện cổ tích lớp 6 , đồng thời hỗ trợ quý thầy cô, phụ huynh trong quá trình giảng dạy, hướng dẫn học sinh.
Truyện cổ tích
Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.
Để giao lưu và dễ dàng chia sẻ các tài liệu học tập hay lớp 6 để chuẩn bị cho năm học mới, mời các bạn tham gia nhóm facebook Tài liệu học tập lớp 2.
- Sọ dừa - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
- Em bé thông minh - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
- Ông lão đánh cá và con cá vàng - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
Thể loại truyện cổ tích lớp 6 gồm có khái niệm, cách phân loại, các đặc trưng tiêu biểu của thể loại truyện cổ tích ở môn Ngữ văn 6. Mời các bạn tham khảo.
Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc. Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép với mục đích thương mại.
1. Truyện cổ tích là gì?
- Khái niệm truyện cổ tích: truyện cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc:
- Nhân vật bất hạnh [như: người mồ côi, người con riêng, người em út, người có hình dạng xấu xí…]
- Nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ.
- Nhân vật thông minh và nhân vật ngốc nghếch.
- Nhân vật là động vật [con vật biết nói năng, hoạt động, tính cách như con người]
2. Phân loại truyện cổ tích
- Truyện cổ tích được phân loại dựa trên đặc điểm của kiểu nhân vật chính của câu chuyện, vì thế cơ bản sẽ có 4 loại truyện cổ tích:
- Truyện cổ tích kể về các nhân vật bất hạnh.
- Truyện cổ tích kể về các nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạ.
- Truyện cổ tích kể về các nhân vật thông minh hoặc ngốc nghếch.
- Truyện cổ tích kể về các nhân vật là động vật.
3. Đặc điểm truyện cổ tích
- Đặc trưng truyện cổ tích:
- Đặc trưng về nghệ thuật: thường sử dụng nhiều các yếu tố hư cấu, hoang đường, kì ảo.
- Đặc trưng về cốt truyện: câu chuyện thường trải qua các giai đoạn với cấu trúc chung [sinh ra - biến cố - hóa giải biến cố - kết cục], và thường luôn là kết thúc có hậu.
- Đặc trưng về nội dung, ý nghĩa: thường truyền tải, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công.
4. Truyện cổ tích lớp 6
- Trong Chương trình Ngữ văn 6 gồm có:
- 4 truyện cổ tích Việt Nam: Sọ Dừa, Thạch Sanh, Em bé thông minh, Cây bút thần.
- 1 truyện cổ tích nước ngoài: Ông lão đánh cá và con cá vàng.
---------------------------------------------------------------
Ngoài bài Thể loại truyện cổ tích lớp 6 trên đây, mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 6 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 6 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các em đạt kết quả học tập tốt.
Tài liệu tham khảo:
- Thạch Sanh - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm
- Cây bút thần - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm