Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

Lực kế đã giúp em rất nhiều trong quá trình học tập, biết được trọng lượng của các quả nặng, đo lực kéo trên một mặt phẳng nghiêng. Lực kế được làm từ ống trúc tròn, một đầu được bịt kín (cố định) dùng để móc chiếc lò xo đàn hồi. Bên dưới lò xo đàn hồi có một thanh tre, được gọt thành dạng hình tròn và quấn băng keo màu xanh để làm nổi bật.

Tên đồ dùng học tập: Lực kế để đo trọng lượng và khối lượng của vật.Tên đồ dùng học tập: Lực kế để đo trọng lượng và khối lượng của vật. (Đây là một dụng cụ do học sinh lớp 6 tự làm để phục vụ cho học tập và vui chơi của các em).
1. Từ bài học đến ý tưởng
Trong các tiết học từ bài 5 ở chương trình Vật lý 6, em có suy nghĩ mọi vật đều có trọng lượng và khối lượng nên cần phải có một vật để cân, đo. Khi học đến bài 10, em thấy cô dùng một cái lực kế để đo trọng lượng, khối lượng của một vật. Do đó, em đã nảy sinh một ý tưởng là phải tạo cho mình một lực kế để phục vụ cho việc học tập môn Vật lý ở các bài tiếp theo.

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

Do em chưa có điều kiện nên lực kế của em được tạo từ các vật dụng có sẵn trong nhà như ống trúc, lò xo đàn hồi, dây chì, băng keo trắng, băng keo xanh, giấy.
Lực kế đã giúp em rất nhiều trong quá trình học tập, biết được trọng lượng của các quả nặng, đo lực kéo trên một mặt phẳng nghiêng.
2. Giới thiệu sản phẩm và cách sử dụng
Lực kế được làm từ ống trúc tròn, một đầu được bịt kín (cố định) dùng để móc chiếc lò xo đàn hồi. Bên dưới lò xo đàn hồi có một thanh tre, được gọt thành dạng hình tròn và quấn băng keo màu xanh để làm nổi bật. Bên trên thanh tre có quấn một vạch chỉ thị màu vàng, đây là kim chỉ thị của lực kế. Bên dưới thanh tre có một đoạn dây chì được dùng để móc vào các vật cần đo khối lượng và trọng lượng. Bên ngoài ống trúc có một bảng chia độ, bên trái ghi chữ N (niuton) dùng để đo trọng lượng, bên phải có chữ G (gam) dùng để đo khối lượng.
Để đo trọng lượng P và khối lượng m của một vật, em mắc vật cần đo vào đầu dây chì bên dưới, rồi quan sát kim chỉ thị của lực kế và ghi kết quả tương ứng ở chỉ số N và G.
3. Làm đồ dùng học tập
3.1. Chuẩn bị
-Một ống trúc dài khoảng 20cm.
-Một chiếc lò xo đàn hồi.
-Một cái nút nhựa.
-Một thanh tre đã được khoan hai đầu.
-Hai cuộn băng keo màu trắng, màu đỏ.
-Một mảnh giấy trắng.
3.2.Thực hiện
-Đo cách hai đầu ống trúc khoảng 3cm và đánh dấu, rồi dùng cưa và cưa nhẹ ở hai điểm đánh dấu. Sau đó, dùng dao để khoét phần thân (phần giữa của hai điểm đánh dấu). Lưu ý, khi sử dụng dao và cưa cần cẩn thận.
-Dùng băng keo màu xanh quấn quanh thanh tre, rồi quấn vạch chỉ thị màu vàng ở một đầu của thanh tre (cách khoảng 1cm).
-Móc cái lò xo vào nút nhựa, rồi móc đầu thanh tre có vạch chỉ thị vào đầu còn lại của lò xo. Sau đó, móc dây chì vào đầu còn lại của thanh tre.
-Đưa toàn bộ lò xo, thanh tre vào trong ống trúc, rồi cố định nút nhựa vào một đầu của ống trúc.
-Dán mảnh giấy đã được cắt vào ống trúc sao cho không che khuất kim chỉ thị.
-Dùng các vật có khối lượng 100g, 200g, 300g lần lượt móc vào lực kế, dùng viết vạch lên giấy theo ba vạch của kim chỉ thị (ở phía bên phải G). Ở phía bên trái cũng vạch các dấu ngang với 100g, 200g, 300g ta được các chỉ số 1N, 2N, 3N. Khi không có vật nặng kim chỉ thị chỉ mốc 0.
*Khả năng ứng dụng
Với lực kế này, em sẽ đo được các lực tối đa là 3N và các vật có khối lượng tối đa là 300g. Ngoài ra, em cũng đã thử với các lò xo lớn hơn để đo các lực và khối lượng lớn. Dựa trên cách làm của lực kế, khi có điều kiện thì em sẽ một loại cân treo để giúp gia đình cân các vật khi cần thiết, và  làm lò xo giảm sốc cho chiếc xe cút kít.

Làm thế nào để đo được độ lớn của lực? Để đo độ lớn của lực chúng ta có thể dùng lực kế. Vậy lực kế là gì? Cách sử dụng lực kế để đo lực như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đủ kiến thức về lực kế & hướng dẫn cách đo lực chi tiết.

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

10 triệu++ trẻ em tại 108 nước đã
giỏi tiếng Anh như người bản xứ &
phát triển ngôn ngữ vượt bậc qua
các app của Monkey

Đăng ký ngay để được Monkey tư vấn sản phẩm phù hợp cho con.

Trọng lực, trọng lượng là gì? 

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

Trọng lực là gì? 

Trọng lực chính là lực hút hay lực hấp dẫn của trái đất tác dụng lên một vật. Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía trái đất. Nhờ trọng lực mà vạn vật có thể đứng yên trên mặt đất. 

Trọng lượng là gì? 

Người ta gọi cường độ (hay độ lớn) của trọng lực tác dụng lên một vật là trọng lượng của vật đó. Lực kế phép đo trọng lượng và khối lượng là là dụng cụ dùng để đo trọng lực và độ lớn của lực nói chung. 

Đơn vị đo của lực 

Để đo cường độ của lực, hệ thống đơn vị đo lường hợp pháp của Việt Nam dùng đơn vị Niutơn (kí hiệu là N). Niutơn lấy từ tên nhà khoa học người Anh Isaac Newton. Ông là người đã tìm ra trọng lực. 

Lực kế là gì? Lực kế dùng để làm gì

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

Lực kế là gì 

Lực kế là dụng cụ dùng để đo độ lớn của lực

Lực kế có thể dùng để đo loại lực nào? 

  • Với lực kế, chúng ta có thể đo được lực kéo

  • Có lực kế đo lực đẩy 

  • Có lực kế đo cả lực kéo lẫn lực đẩy 

  • Tuy nhiên, lực kế phép đo trọng lượng và khối lượng vẫn được sử dụng nhiều nhất.

Có các loại lực kế nào? 

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

  • Lực kế điện tử: Có móc treo vật, khi lực được đặt vào thì màn hình điện tử hiện độ lớn của lực 

  • Lực kế lò xo (được dùng nhiều nhất): Có móc treo. Ở ngoài vỏ lực kế có vạch chia độ lớn của lực. Ta sẽ dựa vào đó để xem được kết quả đo lực. 

  • Lực kế đồng hồ: Có móc treo, mặt kim đồng hồ hình tròn. 

Tìm hiểu cấu tạo của một lực kế lò xo 

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

Lực kế gồm một chiếc lò xo. Một đầu gắn vào vỏ lực kế, đầu kia có gắn một cái móc và một cái kim chỉ thị. Kim chỉ thị chạy trên mặt một mặt bảng chia độ. 

Tóm lại lực kế lò xo cấu tạo gồm 5 bộ phận cơ bản: 

  • Vỏ lực kế: Trên vỏ lực kế có các vạch chia độ hiển thị độ lớn của lực. 

  • Lò xo: Nằm bên trong vỏ lực kế 

  • Kim chỉ thị: Chỉ độ lớn của lực, kim chỉ thị di chuyển đến con số nhất định khi ta treo vật vào lò xo. 

  • Hai đầu móc treo: Một đầu trên có thể dùng để cố định lực kế trên giá treo thí nghiệm. Đầu có móc treo bên dưới dùng để treo vật vào lực kế. 

  • Thang chia độ đo (chia theo đơn vị Niutơn) (có giới hạn đo và độ chia nhỏ nhất) 

Cách đo lực bằng lực kế 

Chuẩn bị 

Một lực kế lò xo 

Vật cần đo trọng lượng 

Các bước đo lực bằng lực kế 

Để đo được độ lớn của lực ta làm theo các bước như sau: 

Bước 1: Đầu tiên ta điều chỉnh kim chỉ thị về đúng vạch số 0 

Bước 2: Cho lực cần đo tác dụng vào lò xo của lực kế 

Bước 3: Cầm vào vỏ lực kế sao cho phương của lò xo nằm dọc theo phương của lực cần đo 

Bước 4: Đọc và ghi kết quả cần đo 

Chú ý khi đo

Khi đo cần chú ý: 

  • Ước lượng được giá trị cần đo để chọn lực kế có GHĐ và ĐCNN phù hợp 

  • Hiệu chỉnh lực kế về số chỉ ban đầu là 0 

  • Khi làm thí nghiệm với lò xo, ta không nên kéo lò xo bằng một lực quá lớn hay treo vào lò xo một vật có trọng lượng quá lớn. Nếu như kéo dãn lò xo bằng một lực quá lớn, thì lò xo sẽ bị mất tính đàn hồi và có thể bị hỏng. Khi đó nếu ta ngừng kéo lò xo, nó cũng không thể trở lại chiều dài tự nhiên ban đầu. 

Thực hành đo trọng lực của vật với lực kế lò xo 

Cách làm 1 cái lực kế đơn giản

Áp dụng các bước trên để đo lực kéo của khối gỗ (có móc treo) 

Ta làm như sau: 

Đầu tiên đặt khối gỗ lên bàn 

Đặt lực kế nằm ngang xuống bàn, ta móc một đầu của lực kế vào đầu của khối gỗ 

Tiếp theo dùng tay kéo lực kế cho khối gỗ chuyển động 

Cuối cùng đọc chỉ số lực kế ta được kết quả cần đo 

Thực hiện lại các bước ít nhất 3 lần rồi ghi lại kết quả mỗi lần đo. 

Xem thêm: Công thức liên hệ giữa trọng lượng và khối lượng (Giải thích & bài tập thực hành)

Công thức liên hệ giữa trọng lượng và khối lượng 

Khối lượng của một vật có tỉ lệ thuận với trọng lượng của vật đó. Khối lượng càng cao thì độ lớn của trọng lượng càng lớn. Giữa trọng lượng và khối lượng của cùng một vật có công thức liên hệ như sau 

P : Trọng lượng của vật (đơn vị N)

m: Khối lượng của vật (kg) 

Ví dụ áp dụng công thức: Một xe tải có khối lượng 3,2 tấn sẽ có trọng lượng bao nhiêu niutơn? 

Giải: Ta đổi 3,2 tấn = 3200 kg 

Trọng lượng của xe tải là: P = 10.m = 10.3200 = 32000 (N) 

Câu hỏi & bài tập liên quan

Bài 1: Tại sao khi đi mua, bán người ta có thể dùng một cái lực kế để làm một cái cân? 

Đáp án:  Vì khi dùng lực kế ta sẽ đo được trọng lượng của vật. Khi đó khối lượng của vật được mua, bán sẽ là: m = P/10 (kg) 

Bài 2: Trong các câu sau đây, câu nào đúng? 

A. Lực kế là dụng cụ để đo khối lượng 

B. Cân Rô-béc-van là dụng cụ dùng để đo trọng lượng 

C. Lực kế là dụng cụ dùng để đo cả trọng lượng lẫn khối lượng 

D. Lực kế là dụng cụ để đo lực, còn cân Rô-béc-van là dụng cụ dùng để đo khối lượng 

Đáp án: D 

Bài 3: Điền số thích hợp vào ô trống

a, Một ô tô tải có khối lượng 28 tấn sẽ nặng…….niutơn

b, 20 thếp giấy nặng 18,4 N. Mỗi thếp giấy sẽ có khối lượng….(g) 

c, Một hòn gạch có khối lượng 1600 g. Một đống gạch có 10 000 viên sẽ nặng ……niutơn

Đáp án: 

a, m = 2800 kg. P = 2800.10 = 28000 (N). Vậy ta điền 28000

b, Trọng lượng của 1 thếp giấy = 18,4/20 = 0,92 N. Vậy m = P/10 = 0,92/10 = 0,092 kg = 92 g. Vậy số cần điền là 92 

c, Đổi 1600 g = 1,6 kg. Khối lượng 10000 viên gạch = 1,6 x 10000 = 160000 kg 

Trọng lượng 10000 viên gạch = m.10 = 16000.10 = 160000 (N) 

Vậy số cần điền là 160000 

Bài 4: Chọn câu không đúng 

A. Khối lượng của túi đường chỉ lượng đường chứa trong túi.

B. Trọng lượng của một người là độ lớn của lực hút của Trái Đất tác dụng lên người đó.

C. Trọng lượng của một vật tỉ lệ thuận với khối lượng của vật đó.

D. Khối lượng của một vật phụ thuộc vào trọng lượng của nó.

Đáp án: D

Bài 5: Khi kéo vật khối lượng 1kg lên theo phương thẳng đứng phải cần lực như thế nào?

A. Lực ít nhất bằng 1000N

B. Lực ít nhất bằng 100N

C. Lực ít nhất bằng 10N

D. Lực ít nhất bằng 1N

Đáp án: C (giải thích: Trọng lực tác dụng lên vật: P = 10.m = 10.1 =10N =>Để kéo được vật cần một lực tối thiểu 10N) 

Bài 6: Câu nào dưới đây là đúng?

A. Lực kế là dụng cụ để đo cả trọng lượng lẫn khối lượng.

B. Khi cân hàng hóa đem theo người lên máy bay thì ta quan tâm đến trọng lượng của hàng hóa.

C. Khi cân một túi kẹo thì ta quan tâm đến trọng lượng của túi kẹo.

D. Khi một ô tô tải chạy qua một chiếc cầu yếu, nếu khối lượng của ô tô quá lớn sẽ có thể làm gãy cầu.

Đáp án: B

Bài 7: Muốn đo thể tích và trọng lượng của một hòn sỏi thì người ta phải dùng:

A. Cân và thước

B. Lực kế và thước

C. Cân và thước đo độ

D. Lực kế và bình chia độ

Đáp án: D

Lời kết 

Bài viết trên đã mô tả rõ cấu tạo một lực kế lò xo, cách sử dụng lực kế lò xo để đo được cường độ lực. Hy vọng rằng chúng ta đều nắm được kiến thức cơ bản này, vận dụng công thức liên hệ giữa khối lượng và trọng lượng để tính toán sao cho hợp lý.