Hệ thống common law áp dụng ở quốc gia nào năm 2024

Hệ thống Pháp luật Civil Law và Common Law: Hai Cách Tiếp Cận Khác Nhau đối với Luật pháp và Chế độ Pháp lý

Hệ thống Pháp luật Civil Law và Common Law: Hai Cách Tiếp Cận Khác Nhau đối với Luật pháp và Chế độ Pháp lý

Pháp luật là nền tảng của mọi xã hội và quốc gia, quản lý các quy tắc và quy định mà mọi ngườia phải tuân thủ. Trên khắp thế giới, có hai hệ thống pháp luật phổ biến nhất là Civil Law và Common Law, mỗi hệ thống có cách tiếp cận riêng biệt đối với việc thiết lập, áp dụng và tạo ra luật pháp. Bài viết này sẽ phân tích và so sánh hai hệ thống pháp luật này, điểm đặc trưng của từng hệ thống và cách chúng ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và hệ thống chính trị của các quốc gia.

Hệ thống Civil Law:

Hệ thống Civil Law, còn được gọi là hệ thống Romano-Germanic hoặc Continental Law, được lấy cảm hứng từ luật pháp cổ điển La Mã và các nền văn minh châu Âu. Điểm đặc trưng của Civil Law là sự tập trung vào việc thiết lập một hệ thống mã luật bằng văn bản, trong đó các quy tắc và nguyên tắc được đặc tả một cách chi tiết.

  1. Mã Luật và Văn bản Quốc gia: Trong Civil Law, luật pháp thường được viết và tạo thành một bộ mã luật hoặc văn bản quốc gia. Những văn bản này chứa các quy tắc và nguyên tắc pháp luật chi tiết về hầu hết mọi khía cạnh của cuộc sống, bao gồm luật dân sự, hình phạt, lao động, thương mại, gia đình, và nhiều lĩnh vực khác.
  2. Pháp lệnh Điều Tra: Trong Civil Law, vai trò của luật sư và tòa án thường giới hạn trong việc áp dụng các quy định đã được thiết lập trước đó trong văn bản pháp luật. Tòa án không thể sáng tạo luật pháp mà phải tuân thủ các quy định đã có.
  3. Nguyên tắc Tiên Phong: Civil Law thường dựa vào nguyên tắc "tiên phong," trong đó các quy tắc luật pháp phải dựa trên tiền lệ đã được thiết lập. Luật pháp mới thường phải tuân theo tiền lệ đã có trong hệ thống mã luật.

Hệ thống Common Law:

Hệ thống Common Law, còn được gọi là hệ thống luật pháp chung hoặc luật pháp chưa viết, phát triển từ hệ thống luật pháp của Anh Quốc và đã lan rộng đến nhiều quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung (Commonwealth) và Hoa Kỳ. Hệ thống Common Law dựa vào các nguyên tắc và tiền lệ được thiết lập thông qua quyết định tòa án và truyền thống pháp lý.

  1. Tiền Lệ và Quyết Định Tòa Án: Trong Common Law, quyết định của tòa án trong các trường hợp trước đó có vai trò quan trọng trong việc xác định quy tắc và nguyên tắc luật pháp áp dụng trong tương lai. Các tiền lệ và quyết định tòa án tạo ra sự phát triển linh hoạt của luật pháp.
  2. Sự Sáng Tạo Luật Pháp: Hệ thống Common Law cho phép tòa án tạo ra luật pháp thông qua các quyết định của họ. Các quyết định tòa án trở thành tiền lệ và có thể áp dụng cho các trường hợp tương tự trong tương lai.
  3. Luật Pháp Gốc Chứng Cứ: Trong Common Law, chứng cứ thường được coi là quan trọng trong quyết định của tòa án. Luật sư và tòa án thường xem xét các trường hợp tương tự đã được giải quyết và chứng cứ có liên quan.

So Sánh Hai Hệ Thống:

  1. Nguồn gốc: Civil Law có nguồn gốc từ châu Âu và thường được áp dụng trong các quốc gia châu Âu, Latinh và nhiều quốc gia trên thế giới. Trong khi đó, Common Law phát triển từ luật pháp của Anh Quốc và phổ biến trong các quốc gia thuộc Khối thịnh vượng chung và Hoa Kỳ.
  2. Tự Do Sáng Tạo: Common Law cho phép tòa án có tự do sáng tạo luật pháp thông qua các quyết định của họ, trong khi Civil Law dựa vào các văn bản pháp luật cụ thể.
  3. Tiến Bộ và Thay Đổi: Civil Law thường cần phải thông qua quy trình pháp lý dài hạn để thay đổi hoặc cập nhật luật pháp, trong khi Common Law có thể thay đổi nhanh chóng dựa trên các quyết định tòa án mới và sự phát triển của tiền lệ.

Kết Luận:

Civil Law và Common Law là hai hệ thống pháp luật quan trọng trên thế giới, mỗi hệ thống có ảnh hưởng lớn đến cách cuộc sống hàng ngày và hệ thống chính trị của các quốc gia áp dụng chúng. Hiểu sự khác biệt giữa hai hệ thống này là quan trọng để xây dựng và thực thi luật pháp một cách hiệu quả và công bằng.

Thông luật là một loại luật pháp chủ yếu được phát triển bởi các phán xét thông qua các phán quyết của tòa án hay các cơ quan tương tự hơn là những quyết định của các cơ quan lập pháp hay hành pháp (luật thành văn). Hệ thống thông luật là một loại hệ thống luật pháp trong đó thông luật chiếm tỉ trọng rất đáng kể theo nguyên tắc "có thái độ xử lý khác nhau đối với các sự việc giống nhau trong các tình huống khác nhau là một việc làm bất công". Phần chính yếu của các tiền lệ được gọi là "thông luật" và nó có vai trò ràng buộc các quyết định trong tương lai. Trong những trường hợp các bên tham gia trong vụ án không đồng thuận với nhau về phần luật pháp, tòa án sẽ tra cứu hồ sơ của các bản án trước đó và nếu như một vụ việc tương tự trong quá khứ đã được giải quyết, tòa án có nghĩa vụ phải áp dụng các phán quyết trong vụ án tương tự ở quá khứ vào vụ việc hiện tại (nguyên tắc này được gọi là stare decisis). Tuy nhiên, nếu như tình huống phát sinh ra trong vụ án hiện tại là hoàn toàn mới và chưa hề có trong các bản án ở quá khứ (được gọi là "ấn tượng đầu tiên"), tòa án có toàn quyền sáng tạo ra một tiền lệ mới để áp dụng cho các trường hợp sau này. Các tiền lệ như vậy được gọi là án lệ hay tiền lệ pháp

  • Luật Angel-Saschsen
  • Common law offences
  • Tiền cấp dưỡng cho vợ
  • Quyển sách Dōm, bộ luật của vua Anh Alfred Vĩ đại
  • Thưa kiện
  • Dân luật
  • Kết hôn theo thông luật
  • Luật pháp Liên bang Nga
  • Luật Anh
  • Đại hội thẩm đoàn
  • Jury trial
  • List of legal topics
  • Luật Scotland
  • List of legal doctrines
  • Rule of law
  • “Duhaime's Law Dictionary, "Definition of Common Law"”. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 5 năm 2012. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2012.
  • Washington Probate, "Estate Planning & Probate Glossary", Washington (State) Probate, s.v. "common law", [htm], 8 Dec. 2008: , retrieved on ngày 7 tháng 11 năm 2009.
  • Charles Arnold-Baker, The Companion to British History, s.v. "English Law" (London: Loncross Denholm Press, 2008), 484. Marbury v. Madison, 5 U.S. 137 (1803) ("It is emphatically the province and duty of the judicial department to say what the law is. Those who apply the rule to particular cases, must of necessity expound and interpret that rule. If two laws conflict with each other, the courts must decide on the operation of each.")