Người khôn ngoan hỏi tại sao hay như thế nào
Biết suy tư rất có ích7 Uy tín hơn dầu thơm. Show
7 Tiền tài khiến người khôn hóa dại. 8 Hoàn tất công việc tốt hơn khởi công. Khó có thể hoàn thiện15 Trong chuỗi đời vô ích của ta, ta chứng kiến cả hai điều nầy: Sự khôn ngoan và quyền thế8 Ai giống như người khôn ngoan, 2 Hãy vâng phục lệnh vua vì ngươi đã hứa nguyện cùng Thượng Đế. 3 Đừng vội xa lìa vua. Đừng ủng hộ điều quấy, vì vua muốn làm gì thì làm. 4 Lời vua nói là luật lệ; không ai bảo vua rằng, “Tại sao ngài làm như thế?” 5 Ai vâng phục vua thì được an toàn. Công lý, phần thưởng và trừng phạt9 Ta nhìn thấy mọi điều đó trong khi ta quan sát mọi việc xảy ra trên đất. Người có quyền ức hiếp kẻ dưới quyền. 10 Ta cũng nhìn thấy đám ma của những kẻ ác đã từng vào ra nơi thánh. Chúng được tôn trọng nơi thị trấn chúng làm việc ác. Điều ấy cũng quả thực phi lý. 11 Vì kẻ ác không bị phạt ngay nên người khác cũng muốn làm ác. 12 Dù kẻ có tội làm một trăm điều ác và sống lâu đi nữa, nhưng ta thấy người kính sợ CHÚA vẫn được phần tốt hơn. 13 Kẻ làm ác sẽ không được yên thân, đời chúng như chiếc bóng, không sống lâu được vì chúng không kính sợ Thượng Đế. 14 Đôi khi có những việc vô ích xảy ra trên đất. Chuyện rủi xảy ra cho người tốt đáng lẽ phải xảy ra cho kẻ ác. Chuyện may xảy ra cho kẻ ác đáng lẽ phải xảy ra cho người tốt. Ta cho điều đó thật phi lý. 15 Nên ta thấy rằng không có gì hơn cho con người trên cõi trần [d] là tận hưởng cuộc đời, bao lâu mà Thượng Đế còn cho mình sống. Tốt nhất là con người nên ăn, uống, tận hưởng cuộc đời, vì niềm vui ấy giúp họ làm nổi những việc nhọc nhằn. Con người không thể hiểu được điều Thượng Đế làm16 Ta cố gắng tìm hiểu mọi việc xảy ra trên đất. Ta thấy con người bận rộn làm việc ngày đêm không ngủ. 17 Ta cũng thấy mọi điều Thượng Đế làm. Không ai hiểu được điều Ngài làm trên đất nầy. Dù cố gắng đến đâu con người cũng không hiểu nổi. Kẻ khôn ngoan cho rằng mình hiểu nhưng thực ra chẳng hiểu gì; không ai có thể hiểu được. Cái chết có công bằng không?9 Ta suy nghĩ và tìm hiểu những điều đó. Ta thấy rằng Thượng Đế cai quản người công chính và người khôn ngoan cùng những điều họ làm, nhưng không ai biết họ sẽ được yêu hay ghét. 2 Kẻ xấu người tốt đều về chung một đường: 3 Đây là điều tệ hại nhất xảy ra trên đất nầy: Mọi người đều cùng chung số phận. Cho nên trong khi còn sống, tâm trí con người đầy dẫy điều ác và tư tưởng xấu. Sau đó họ nhập bọn với kẻ chết. 4 Nhưng ai còn sống thì còn hi vọng; vì con chó sống hơn con sư tử chết! 5 Người sống biết mình sẽ chết, Hãy tận hưởng cuộc đời trong khi còn cơ hội7 Cho nên hãy ăn và hưởng thụ; 9 Hãy vui hưởng lạc thú bên người vợ mình yêu. Hãy vui hưởng những chuỗi ngày vô dụng của cuộc đời vô dụng mà Thượng Đế đã cho ngươi trên đất vì đó là điều ngươi có. Cho nên hãy tận hưởng công khó của ngươi trên đời nầy. 10 Việc gì ngươi làm hãy làm hết sức vì mồ mả là nơi ngươi sắp đi đến chẳng có việc làm, chương trình, hiểu biết hay khôn ngoan gì. Đời nầy không thấy công bằng11 Ta cũng thấy việc
khác nữa trên đời nầy: Sự khôn ngoan không phải lúc nào cũng thắng lợi13 Ta cũng thấy điều khôn ngoan nầy trên đất khiến ta chú ý. 14 Tỉnh nhỏ kia có ít dân. Một vị vua mạnh đến đào hào, đắp lũy để bao vây và tấn công nó. 15 Có một người nghèo mà khôn trong tỉnh, dùng trí khôn mình giải cứu cho cả tỉnh, nhưng về sau chẳng ai nhớ đến người ấy. 16 Ta vẫn cho sự khôn ngoan hơn sức mạnh. Người ta quên lãng sự khôn ngoan của người nghèo và lời nói của người chẳng ai thèm nghe. 17 Lời êm dịu của người khôn đáng được nghe, 10 Con ruồi chết làm thối bình dầu thơm. Việc gì cũng có cái nguy của nó8 Ai đào hố có thể sẽ rơi vào đó; 12 Lời của người khôn mang sự ca
tụng, 15 Sự cực nhọc của kẻ dại khiến nó mệt mỏi; Giá trị của việc làm16 Thật khốn đốn cho quốc gia nào có vua khờ khạo như trẻ con 18 Kẻ nào biếng nhác thì mái nhà nó sẽ bị sập. 19 Tiệc tùng khiến ngươi thoải mái, 20 Đừng nói xấu vua, Phải thẳng thắn đương đầu với tương lai11 Hãy
làm điều tốt ở những nơi ngươi đến [i], Hãy phục vụ Thượng Đế khi còn trẻ7 Ánh nắng thật êm dịu; Vấn đề của tuổi già12 Khi còn trẻ hãy tưởng nhớ Đấng Tạo hóa mình, 6 Chẳng bao lâu đời ngươi sẽ đứt như dây xích bạc, 8 Mọi việc đều vô ích! Kết luận: Hãy tôn kính Thượng Đế9 Thầy là người rất khôn ngoan và dạy người khác điều mình biết. Thầy đã suy nghĩ, nghiên cứu và sắp xếp [n] kỹ lưỡng mọi lời dạy dỗ khôn ngoan của mình. 10 Thầy đã đắn đo tìm đúng chữ để viết ra những lời đáng tin và chân thật. 11 Lời của người khôn ngoan như gậy nhọn dùng dẫn súc vật. Những lời đó như đinh đóng thật chắc. Tất cả đều là những lời dạy dỗ khôn ngoan do một Vị Chăn Chiên dạy dỗ. 12 Cho nên, con ơi, hãy thận trọng về những lời dạy bảo khác. Người ta luôn luôn biên soạn thêm sách vở, còn học quá khiến con mệt mỏi. 13 Sau khi đã học hỏi trong sách nầy
[o], |