Tại sao chó hay chay ra duong
Nhằm giúp các chủ yêu chó bổ sung thêm vốn kiến thức về thú y từ đó có các biện pháp phòng tránh hiệu quả và cải thiện sức khỏe cho đàn cún cưng, BSTY Võ Hải giới thiệu tóm tắt một số bệnh hay gặp trên chó và cách phòng tránh để bà con cùng tham khảo.
1. BỆNH DẠI Là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm chung giữa động vật và người, gây nên những cái chết với triệu chứng rất thảm khốc. Đặc điểm của bệnh là virút tác động vào hệ thần kinh gây rối loạn thần kinh trung ương là não bộ làm cho con vật trở nên hoãng loạn (điên dại) và chết. Nguồn mang bệnh dại chủ yếu là chó (90%), mèo nuôi (5%) và động vật hoang dã. TRIỆU CHỨNG DẠI Ở SÚC VẬT - Hung dữ khác thường. - Nước dãi nhiều. - Giọng sủa khàn. - Liệt hàm dưới, liệt chi, toàn thân và chết. - Triệu chứng dại của mèo giống của chó nhưng thích lánh vào chỗ tối. - Mèo dại rất nguy hiểm. CÁCH XỬ TRÍ KHI BỊ SÚC VẬT NGHI DẠI CẮN Tại chỗ: - Rửa thật kỹ vết cắn bằng xà phòng và các chất sát khuẩn để diệt virus dại. - Bị cắn nhiều vết nguy hiểm. - Bị cắn ở đầu, mặt, cổ, đầu chi, bộ phận sinh dục. - Không theo dõi được con vật. Phải tiêm vaccin phòng dại và kháng dại sớm. - Thuốc đặc trị: không có. - Cách phòng tốt nhất: Tiêm vắc xin. 2. BỆNH CARRE Bệnh carre do Canine Distemper virus gây ra, là một loại virus có khả năng lây nhiễm thông qua đường hô hấp, tiêu hóa, là một bệnh có tính truyền nhiễm cao, có tính toàn cầu, chó ở mọi loài, mọi lứa tuổi đều có khả năng nhiễm
bệnh và lây nhiễm. - Thuốc đặc trị: không có. - Cách phòng tốt nhất: Tiêm vắc xin. 3. BỆNH PARVOVIRUS TRÊN CHÓ Là bệnh truyền nhiễm xảy ra trên chó mọi lứa tuổi, nhưng đặc biệt trên chó non 6-20 tuần tuổi tỉ lệ chết rất cao. Bệnh do Parvovirus type 2 gây ra. Có triệu chứng viêm dạ dày ruột, ói mửa, tiêu chảy ra máu, chó suy sụp rất nhanh do mất máu, nước và điện giải, phân có màu máu cá và rất tanh. - Thuốc đặc trị: không có. - Cách phòng tốt nhất: Tiêm vắc xin. 4. BỆNH HO CŨI CHÓ (VIÊN KHÍ QUẢN PHẾ QUẢN TRUYỀN NHIỄM) Bệnh gây ra nhiều nhất ở chó dưới 6 tháng tuổi, chó nhập từ nước ngoài, chó chuyển vùng vào đợt đợt rét lạnh, ẩm ướt hoặc chó bị nhiều stress bất lợi khác... đều có khả năng mang bệnh - Thuốc đặc trị: không có. - Cách phòng tốt nhất: Tiêm vắc xin. 5. BỆNH VIÊN GAN TRUYỀN NHIỄM Là bệnh lây lan rất nhanh, các loài chó hoang dã và chó chưa được tiêm vaccine CVA-1 đều có thể mắc bệnh, đặc biệt với chó dưới một năm tuổi. Bệnh không lây
sang người. Virus CAV-1 tấn công hủy hoại gan, thận và hệ tuần hoàn rồi nhanh chóng xâm nhập toàn bộ cơ thể. Chó kém ăn, bỏ ăn rồi chuyển sang hôn mê. Kỳ ủ bệnh từ 4-7 ngày. Triệu chứng: chó sốt (39.4 - 41.1oC), bỏ ăn, tiêu chảy và nôn ra máu. Chó thường co gập, quằn quại do những cơn đau dữ dội vùng bụng do sưng gan. Ánh sáng có thể kích thích mắt gây đau, viêm chảy nước măt rồi có rử ghèn. Có các điểm nốt xuất huyết dưới da, dễ thấy ở vùng da bụng. Niêm mạc mắt có màu vàng rồi toàn bộ da vàng như nghệ do chứng hoàng đản sắc tố mật tràn vào máu. Chó khó có thể qua khỏi một khi có triệu chứng vàng
da. - Cách phòng tốt nhất: Tiêm vắc xin. 6. BỆNH LEPTO TRÊN CHÓ Bệnh Lepto là bệnh truyền nhiễm chung giữa người, gia súc. Trong thể cấp tính chó bệnh thuờng có biểu hiện viêm dạ dày ruột xuất huyết thường ói ra máu và phân sậm màu hoặc gây hoàng đản, nước tiểu vàng sậm tỉ lệ chết có thể đến 60-100%. -
Tuổi mắc bệnh: Mọi lứa tuổi đều mắc bệnh nhưng bệnh thường gặp trên chó đực. - Triệu chứng: Có thể chia làm 2 thể: + Thể thương hàn: Vật bệnh có biểu hiện xuất huyết trầm trọng viêm kết mạc mắt với nhũng điểm xuất huyết ở da và niêm mạc, ói ra máu và phân sậm màu có máu, thú bị mất nước rất nhanh và chết trong 24 ngày cùng với giảm thấp thân nhiệt, thường thấp hơn bình thường. Xuất huyết da và các niêm mạc. + Thể hoàng đản : Chó bệnh có biểu hiện viêm kết mạc mắt, hoàng đản, vàng da khó thở tăng dần cùng với kém ăn, ói mửa, nếu không chữa trị trong giai đoạn cuối chó có sự tăng cao nhiệt độ khó thở, hơi thở hôi. Tiêu chảy đôi khi xuất huyết và những biểu hiện viêm não trước khi hắt hơi, thú chết trong khoảng 5-8 ngày mắc bệnh. + Da vàng ở bụng, gang bàn chân, lỡ tai, Niêm mạc vàng. 7. BỆNH VIÊM DẠ DÀY – RUỘT TRÊN CHÓ VÀ CÁCH CHỮA.
9. BỆNH VIÊM PHỔI Ở CHÓ VÀ CÁCH CHỮA. Bệnh viêm phổi thường là kế phát của viêm phế quản hay do bội nhiễm từ các bệnh truyền nhiễm khác như bệnh carê; viêm phế khí quản truyền nhiễm ở chó, mèo. I. NGUYÊN NHÂN - Thường do nhiễm virut đường hô hấp, sau đó là kế nhiễm vi khuẩn như các loại vi khuẩn: Pneumococcus, Streptococcus, Klebsiella, Bordesella… - Do một số loại ấu trùng của ký sinh trùng ở phế quản như Filaroides, Actustrongylus, Paragonimus cũng gây viêm phổi. - Do một số nấm như Asperrgillus, Histoplasnia. Lúc đầu do tác động của virut xâm nhập qua đường hô hấp gây viêm vách phế quản nhỏ, sau lan đến nhu mô phổi hoặc có thể qua đường tuần hoàn làm cho tổ chức phổi yếu đi. Trên cơ sở đó các vi khuẩn có sẵn ở đường hô hấp sẽ phát triển và gây bệnh viêm phổi, nặng hơn gây hoại thư hoặc sinh mủ trong tổ chức phổi. II. TRIỆU CHỨNG - Thoạt đầu mới nhiễm bệnh, con vật mệt mỏi, uể oải, bỏ ăn, sốt cao, niêm mạc đỏ. - Thở khó, con vật nằm một chỗ, yếu, cố thở nhanh và nông, biểu hiện thiếu oxy trong máu nên niêm mạc mắt, miệng đỏ xẫm, sung huyết, sau tím tái. - Nếu không điều trị kịp thời, con vật sẽ chết sau vài ngày vì khó thở và suy kiệt. 1. Phòng bệnh - Phát hiện sớm vật bị bệnh (ho và thở khó) để điều trị và cách lý kịp thời. - Thực hiện vệ sinh thú y và vệ sinh môi trường, giữ nơi ở khô sạch, thoáng mùa hè, kín ẩm vào mùa đông, phân rác phải dọn hàng ngày cho vào hố tiêu độc. - Định kỳ tẩy uế nơi ở của chó, mèo và dụng cụ phục vụ nuôi dưỡng bằng Chloramin B 0,5% trong 10 phút, Cresyl 1-2%, hoặc nước vôi 10%. Hay có thể dùng ND.Iodine (thành phần gồm PVP Iodine, Kalium iodine), sát trùng tiêu độc chuồng nuôi và môi trường xung quanh. - Chăm sóc và nuôi dưỡng tích cực, định kỳ tiêm phòng các loại vacxin phòng bệnh cho chó, mèo: carê, Parvovirut, dại, viêm gan truyền nhiễm, Lepto… và định kỳ tẩy giun sán, tăng cường sức đề kháng của cơ thể. 2. Điều trị bệnh Cũng theo nguyên tắc chung + Sử dụng thuốc kháng sinh chữa nguyên nhân + Thuốc chữa triệu chứng + Thuốc trợ sức và hộ lý. - Sử dụng một trong các loại kháng sinh sau đây: + Penicilin G: Tiêm bắp cho chó liều 500.000 UI/ngày, cho mèo liều 200.000 UI/ngày, chia 2-3 lần trong ngày. + Streptomycin: Chó 1g/ngày, mèo 500mg/ngày. Tiêm bắp, chia 2-3 lần trong ngày. Theo kinh nghiệm của các nhà điều trị: Nên phối hợp kháng sinh tiêm với Trimazon (Bisepton) cho chó, mèo uống với liều 40mg/kg thể trọng/ngày. Kết quả chữa bệnh sẽ tốt
hơn. + Giảm ho dễ thở: Ephedrin tiêm bắp 1-2 ống x 1ml/ngày. Ngày tiêm 1-2 lần. - Thuốc trợ tim, trợ sức + Truyền Ringerlactat liều 100-150 ml/kg thể trọng/ngày. + Cafein 5%: Tiêm bắp 3-5ml/con, ngày 2 lần. + Vitamin B1 2,5%: Tiêm bắp 3-5ml/con, ngày 2 lần. + Vitamin C 5%: Tiêm bắp 3-5ml/con, ngày 2 lần. + Glucoza 30%: Tiêm tĩnh mạch, liều 5ml/con. - Hộ lý: Chăm sóc và nuôi dưỡng chu đáo. 10. BỆNH VIÊM TỬ CUNG TRÊN CHÓ VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ - Tỷ lệ phát hiện bệnh viêm tử cung giữa khám
lâm sàng so với kỹ thuật siêu âm chiếm tỷ lệ khá cao là 68,74%. 1. Nguyên nhân và triệu chứng bệnh: - Việc chó con bú rút lượng sữa quá lớn tại một thời điểm làm cho nồng độ can-xi huyết tụt dưới 8,0 mg/ml gây ra mất cân bằng can-xi ( tụt can-xi ), rối loạn hoạt động thần kinh trung ương, trung khu điều hòa thân nhiệt và hệ hô hấp, tuần hoàn và vận động. Xin lưu ý: đây không phải là " bệnh thiếu can-xi " như thường xảy ra với chó non dưới 6 tháng tuổi do thiếu ánh nắng và vận động ít, là bệnh mạn tính . - Bệnh diễn biến cấp tính, chó mẹ sốt cao trên 41oC, co giật, thở gấp, hoảng loạn thần kinh, toàn thân co cứng, run rẩy, loạng choạng đổ ngã. Tử vong nhanh nếu không được điều trị kịp thời. - Bệnh sốt giật can-xi thường gặp ở những chó mẹ sữa tốt, rất ham và quấn con, khéo chăm con, nuôi nhiều con và đàn con rất mập (gọi là "bụ sữa"). Hoặc đàn con quá lớn (trên 2 tháng tuổi) vẫn để bú mẹ. Tổng trọng lượng chó con lớn hơn 30% trọng lượng chó mẹ, có trường hợp còn nặng hơn cả chó mẹ. Vì thế trong đàn chó nuôi tự nhiên, để tự bảo vệ mình, chó mẹ thường phải "chạy trốn" chó con bằng cách nhảy lên chỗ cao, chó con không bú được. Ngày xưa chắc các cụ cũng chứng kiến nhiều bệnh này nên dân gian có câu"trốn như chó trốn con" để ám chỉ những người mẹ không tốt!!! - Phân biệt với các triệu chứng thần kinh co giật của các bệnh sau: Bệnh Carre:phải có thời gian ủ bệnh, bệnh diễn biến chậm, không sốt cao, có lây lan sang chó khác ở mọi lứa tuổi. Bệnh uốn ván: phải có vết thương, người cứng như gỗ, hàm cứng. Bệnh Dại: Sợ ánh sáng, phải có vết cắn của động vật mắc Dại, chạy nhảy lung tung, người mềm, không khó thở, tấn công người và súc vật khác... 2.Điều trị: - Cách ly ngay với chó con. - Hạ nhiệt gấp bằng tắm nước hoặc chườm nước lạnh. - Mời BS Thú Y ngay, khẩn trương tiêm tĩnh mạch Canci Chloride 10% (500mg/ống 5ml). Chó < 5kg
tiêm 1-2 ml. Chó 5-10kg tiêm từ 3-5 ml, chó lớn>10kg tiêm từ 5-8ml. Chú ý: Tiêm chậm vào tĩnh mạch, không tiêm bắp thịt hoặc để thuốc ra ngoài mạch gây hoại tử, thối thịt. Sau 4-6 giờ tiêm lại lần 2. 3- Chăm sóc: - Để chó mẹ nơi thoáng mát. Cho ăn nhẹ, uống sữa tươi, cháo
thịt nạc... 12. BỆNH GHẺ
DEMODEX
Ghẻ Demodex khu trú được đặc trưng bởi vùng rụng lông ít (ít hơn 5 – 12 điểm), nhỏ, vùng tổn thương có giới hạn và thường xảy ra trên chó con. Việc điều trị dễ dàng đạt hiệu quả cao. Ghẻ Demodex toàn thân là dạng bệnh trầm trọng, gây ra tình trạng thú bị rụng lông toàn thân, da đóng vảy và tiết dịch, biểu hiện lờ đờ, sốt và nhiễm trùng huyết do nhiễm khuẩn thứ phát. Mụn, mụn mủ, đỏ da, tăng sắc tố mô là tổn thương kế phát của bệnh ghẻ Demodex toàn thân. Ghẻ Demodex toàn thân có thể xảy ra ở thú non hoặc thú trưởng thành. Thú trưởng thành thường ít bị mắc bệnh hơn nhưng khi mắc bệnh thì việc điều trị rất khó khăn. Để điều trị đạt hiệu quả cần kết hợp điều trị kí sinh trùng, nhiễm khuẩn kế phát và các nguyên nhân tiềm ẩn khác, đồng thời sử dụng các loại thuốc hỗ trợ tăng sức đề kháng. II. CHẨN ĐOÁN
III. TIẾN TRÌNH ĐIỀU TRỊ VÀ THEO DÕI
Giải pháp phòng và điều trị bệnh ghẻ do Demodex của Bayer
(Theo Bayer) 13. GIUN TRÒN VÀ BỆNH DO GIUN TRÒN GÂY RA TRÊN CHÓ 1. GIUN ĐŨA (Toxocara canis) |